Burtom Özlüce Tıp Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı,Uzm.Dr.Ayşe Tarım çocuklarda kabızlık ile ilgili önemli bilgiler verdi.
Kabızlık çocuklarda sık karşılaşılan bir problemdir.Kabızlık şikayeti olan çocuğun dışkılama sıklığı azalmıştır,sert ve kuru şekilde dışkılama yapar. En sık görülen nedenler arasında erken tuvalet eğitimi ve diyetteki değişiklikleri sayabiliriz.
Belirtiler; Haftada 3’den az dışkılama, Dışkının sert kuru olması, Dışkılama sırasında zorlanma ,ağrı, Karın ağrısı, Çocuğun iç çamaşırında yumuşak şekilsiz dışkı izi, Sert dışkının üstünde kan izi olabilir.
Nedenleri
Kabızlık genellikle dışkı barsak içinde çok yavaş ilerlediğinde ortaya çıkar .
- Dışkıyı tutma–Çocuklar genelde oyunu kesip tuvalete gitmek istemezler yada tuvaletten korkarlar.Bazı çocuklar da ev dışındaki tuvaletleri kullanmak istemezler. Kalın ve sert dışkının oluşturduğu ağrıdan dolayı tutmayı tercih ederler.
- Tuvalet eğitimi—Eğer tuvalet eğitimine cok erken ve çocuk hazır olmadan başlanırsa çocuk dışkılamayı red eder.Eğer bu olay inat seviyesine ulaşırsa bilinçli olan tutma durumu bilinsiz olarak dışkı tutmaya dönüşür.
- Beslenme değişiklikleri– Eğer çocuğun beslenmesinde yeterli lif içeren sebze ve meyve yoksa kabızlık kaçınılmazdır.
- Rutin hayattaki değişiklikler—Çocuğun günlük düzenini etkileyecek yolculuk, sıcak hava yada stres barsak çalışmasını etkileyebilir.Bazen okula ilk başladıları günlerde de kabızlık oluşabilir.
- İnek Sütü allerjisi– Bazı çocuklarda inek sütü ve süt ürünlerine karşı allerji oluşabilir .Kabızlık nedenleri arasında unutmamamız gereken bir nedendir.
- Aile hikayesi–Ailesinde kabızlık sorunu yaşayan fertler olan çocuklarda da genetik olarak eğilim olabilir.
- Tıbbı sorunlar–Bazen yapısal barsak anomalileri ,metabolik ,hormonal ve sindirim sisteminin sorunları ,sinir sistemini etkileyen durumlar da neden olabilir.
Risk Faktörleri
- Hareketsiz , sedanter hayat
- Yeterli lif almayan çocuklar
- Yeterli sıvı almayanlar
- Kalınbarsağı ve makatı etkileyen tıbbı sorunlar
- Bazı nörolojik hastalıkları olanlar risk altındadır.
Komplikasyonlar
Kabızlık rahatsızlık verici bir durum olmasına karşın çok büyük sorunlara neden olmaz.Eğer kabızlık kronikleşirse yani uzun süre devam ederse bazı sorunlar oluşur:
- Makatta ağrıya neden olan çatlaklar meydana gelebilir.
- Makattan kanama olabilir.
- Rektal prolapsus denilen kalın barsağın makattan dışarı sarkması görülebilir.
- Enkoprezis denilen şekilsiz sıvı şeklinde dışkı kaçırma meydana gelebilir
Doktora ne zaman başvurmak gerekir
Eğer çocuktaki kabızlık 2 haftadan uzun sürüyorsa ya da kabızlıkla beraber
- Ateş
- Kusma
- Beslenmeyi reddetme
- Dışkıda kan
- Karında şişlik
- Kilo kaybı
- Karın ağrısı
- İdrar yapmada sorunlar
- Bele vuran ağrı
- Bacaklarda kuvvet kaybı
- Makattan sarkan kalın barsak bölümünün olması gibi durumlarda acilen doktora basvurmak gerekir.
Kabızlığı önlemek için ne yapmak gerekir.
- Lif içeriği yüksek gıdalar düzenli alınmalı(armut ,kayısı,erik,lif içeriği yüksek tahıllar,brokoli,ispanak ,salatalık,yemelere katılmış zeytinyağı gibi)
- Su alımının arttırılması
- Günlük fizik hareketlerin arttırılması
- Düzenli olarak tuvalete gitme alışkanlığını sağlamak.
- Tuvalet alışkanlığı kazandırmak için küçük çocukları cesaretlendirmeye yönelik ufak hediyeler verilebilir.Bunlar çıkartmalar ,boyama kitapları olabilir.Altına kaçıran çocuk cezalandırılmamalıdır.
- Eğer çocuk düzenli ilaç kullanıyorsa kabızlığa neden olup olmayacağı doktoruna danışılmalıdır.
Burtom Web ve Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncellenme Tarihi: 15 Ağustos 2019